Autoagresja oraz samookaleczenia to problem, który dotyczy wielu osób w różnym wielu. Chociaż często nie zdajemy sobie z tego sprawy, bo chory ukrywa swoje zaburzenia, dokładna obserwacja może pomóc nam zapobiec tragedii. Jeżeli podejrzewasz, że dziecko lub nastolatek, którego znasz, możesz mieć problem z autoagresją, działaj szybko! Twoja reakcja może być kluczowa!
Autoagresja – co to takiego?
Autoagresja u dzieci jest złożonym problemem natury psychologicznej, który może mieć bardzo przykre konsekwencje. Jest to nic innego jak zespół zachowań, których celem jest wyrządzenie sobie krzywdy psychicznej lub fizycznej. Jednym z najczęstszych przejawów autoagresji jest samookaleczanie się. Jednak zachowania autoagresywne mogą również na pierwszy rzut oka nie zwracać na siebie uwagi. Tutaj dobrym przykładem jest zbyt intensywny wysiłek fizyczny.
Rodzaje autoagresji u dzieci
Zachowania autoagresywne u dzieci i nastolatków mają zwykle charakter bezpośredni, tzn. chory samouszkadza, samookalecza lub deprecjonuje swoje ciało. Może np. ranić się, przypalać, łamać sobie kości czy zwyczajnie wmawiać sobie, że nie ma wartości.
Jednak autoagresja u dzieci nie zawsze przebiega w sposób jawny. Najmłodsi często dobrze kamuflują się ze swoimi problemami, przez co pomoc im jest utrudniona. Jeżeli dziecko lub nastolatek zmaga się z autoagresją pośrednią, swoim zachowaniem może prowokować innych do tego, by to oni kierowali w jego stronę agresję. Oznacza to, że jeżeli dziecko jest tzw. kozłem ofiarnym i inni często się na nim wyżywają, problem tak naprawdę nie musi dotyczyć oprawców, ale poszkodowanego.
Przyczyny autoagresji u najmłodszych
Jednym na najczęstszych powodów autoagresji wśród najmłodszych są problemy emocjonalne. Ich podłoże może być bardzo różne, często nieoczywiste. Chorzy dzięki zadawaniu sobie bólu uciekają od źródła problemu i odwracają uwagę od trudności psychologicznych, z jakimi się zmagają.
Autoagresja oraz samookaleczenia mogą wskazywać na problemy w domu. Jeżeli dziecko jest ofiarą przemocy, np. jest bite lub molestowane, może w ten sposób próbować manifestować swoje cierpienie, by zwrócić na siebie uwagę.
Jednakże zachowania autoagresywne nie zawsze świadczą o problemach w domu. Często zdarza się, że chore dzieci pochodzą z dobrych domów, gdzie są na co dzień otoczone opieką. Autoagresja może być przejawem innej poważnej choroby. Często zmagają się z nią dzieci z depresją dziecięcą, schizofrenią, autyzmem, dlatego dokładna obserwacja zachowań najmłodszego i szybka reakcja, są kluczowe w rozpoznaniu prawdziwego źródła problemu.
Leczenie autoagresji u dzieci i młodzieży
Jeżeli Twoje dziecko lub dziecko, które znasz, przejawia problemy na gruncie autoagresji, kluczowa jest jak najszybsza reakcja. Dzieci są zazwyczaj dużo bardziej podatne na terapię, dlatego wizyta u specjalisty zaraz po pojawieniu się problemu, można znacznie przyspieszyć leczenie.
Samookaleczenia nie powinny być jedynym powodem do zapisania dziecka do psychologa. Jeżeli najmłodszy zadaje sobie ból w inny sposób – głodzi się, połyka ostre przedmioty czy jest ofiarą agresji wśród rówieśników, konsultacja psychologiczna stanowi pierwszy krok w powrocie do normalności.
Jak wygląda wizyta u psychologa dziecięcego?
Wbrew temu, co możesz myśleć, wizyta u psychologa z dzieckiem to nic strasznego i na pewno nie powinna być dla Ciebie powodem do wstydu. Podczas pierwszego spotkania psycholog przeprowadzi dokładny wywiad z Tobą oraz Twoim dzieckiem, co pozwoli mu zaproponować odpowiednią formę terapii.
Pamiętaj, że psycholog dziecięcy nie ocenia, ale chce pomóc dziecku w przezwyciężeniu problemów. Zawsze odpowiadaj na jego pytania zgodnie z prawdą i stosuj się do wszystkich wskazanych przez niego zaleceń. Oprócz wizyt u specjalisty, niezbędna będzie również praca w domu. Terapeuta podczas spotkań powie Ci, jak postępować z dzieckiem, by dać mu odpowiednie wsparcie.
Samookaleczenia oraz autoagresja u dzieci i młodzieży to problemy, z którymi zmaga się wielu uczniów. Pandemia, nauczanie zdalne, kwarantanny i ograniczenie kontaktów z rówieśnikami coraz częściej stają się jedną z przyczyn. Twoje dziecko w ostatnim czasie zmieniło swoje zachowanie i zauważasz u niego podejrzane symptomy? Nie czekaj – działaj!