Dysforia płciowa, czyli zaburzenia tożsamości płciowej, to zjawisko, z jakim w ostatnich latach mamy od czynienia coraz częściej. Dzieci, u których płeć fizyczna nie pokrywa się z płcią psychologiczną, wymagają pomocy i specjalistycznej opieki. Znalezienie źródła problemów oraz odpowiednio dobrana terapia są niezbędne. Dzięki nim zarówno dziecko, jak i rodzice mogą lepiej zrozumieć, na czym polega problem, i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Czym jest dysforia płciowa?
Dysforia płciowa to zjawisko, w którym pacjent nie identyfikuje się ze swoją płcią biologiczną i odczuwa silny dyskomfort, który jest z nią związany. Dziecko cierpiące na dysforię odczuwa silne pragnienie bycia innej płci, niechęć do budowy swojego układu rozrodczego, wyobraża sobie i fantazjuje o tym, że jej osobą płci przeciwnej, wybiera zabawki, ubrania, zajęcia charakterystyczne dla osób płci przeciwnej. Aby dysforia dziecięca została potwierdzona, dziecko musi przejawiać wymienione zachowania przez przynajmniej sześć miesięcy.
Niektóre dzieci mogą na początkowych etapach rozwoju czasowo wykazywać przynależność do innej płci i wcale nie musi być to powód do stresu. W wielu przypadkach jest to tylko przejściowy etap, który minie, gdy dziecko urośnie i będzie bardziej świadome. Jeżeli problemy związane z zaburzoną tożsamością płciową mają charakter ciągły i powtarzalny, konieczna jest wizyta u seksuologa dziecięcego.
Diagnoza dysforii dziecięcej
Kryteria, które pozwalają w zdiagnozowaniu zaburzeń tożsamości płciowej u dzieci, możemy podzielić na dwie grupy. Pierwszym jest to, że dziecko identyfikuje siebie jako osobę płci przeciwnej – deklaruje odmienną płeć, wybiera ubrania i zabawki charakterystyczne dla płci przeciwnej, bawi się z dziećmi płci przeciwnej itp. Drugie kryterium wskazuje natomiast, że dziecko nie identyfikuje się ze swoją płcią biologiczną, np. nie chce ubierać się tak jak jego płeć, unika kontaktu z dziećmi tej samej płci, jego narządy płciowe wzbudzają w nim niepokój.
Tożsamość płciowa dziecka kształtuje się w granicach trzeciego roku życia. W wieku około sześciu lat dziecko jest już w pełni ukształtowane płciowo, a jego płeć psychiczna pozostaje niezmienna przez całe życie. Zatem w wieku sześciu lat dziecko jest już doskonale świadome tego, jakiej jest płci.
Dziecko z dysforią płciową – jak mu pomóc?
Dysforia płciowa u dzieci przez wiele lat pozostawała tematem tabu. Na szczęście dzisiaj coraz więcej rodziców i dzieci sięga po pomoc. Oczywiście wciąż zdarzają się zdezorientowani rodzice, którzy usilnie chcą zamaskować problem i przekonać dziecko do identyfikacji ze swoją płcią. Coraz częściej jednak do czynienia mamy z akceptacją problemu, poszukiwaniem wsparcia psychologicznego i próbą pomocy dziecku.
Zabranianie dziecku wyrażania swojej odmienności płciowej nigdy nie prowadzi do rozwiązania problemu. Tuszowanie transseksualności może wywołać jeszcze większe problemy psychologiczne – oprócz kłopotów z odczuwaniem innej płci, dziecko musi dodatkowo zmierzyć się z niezrozumieniem ze strony najbliższych, brakiem akceptacji, co może prowadzić do stanów lekowych, zaburzeń odżywiania, depresji, a nawet samobójstwa. Odpowiednie wsparcie, okazywanie miłości i akceptacji mogą znacznie ułatwić drogę do normalności.
Wizyta u seksuologa dziecięcego
Odmienna identyfikacja płciowa to coraz częstsza przyczyna wizyt u seksuologa dziecięcego. Chociaż liczba dzieci dotkniętych problemami związanymi z dysforią utrzymuje się prawdopodobnie na stałym poziomie, to rodzice coraz częściej mają świadomość tego, że taki problem może mieć miejsce. Udają się więc do seksuologa, by lepiej zrozumieć zachowanie swojego dziecka i pomóc mu w codziennym życiu.
Jeżeli Twoje dziecko również przejawia transpłciowość, nie odczuwa identyfikacji ze swoją płcią lub usilnie chce być osobą o innej płci, koniecznie zapisz się wraz z nim na wizytę u seksuologa dziecięcego. Im wcześniej zauważysz problem, tym szybciej możesz pomóc swojemu dziecku i okazać mu niezbędne wsparcie.
Jak przygotować się do wizyty u seksuologa dziecięcego? Tak naprawdę żadne konkretne przygotowania nie są potrzebne. Po prostu bacznie obserwuj zachowania swojego dziecka i staraj się pamiętać o wszystkim, co budzi Twój niepokój. Podczas wizyty seksuolog zada Ci szereg pytań dotyczących Twojego dziecka oraz jego zachowań. Pamiętaj o tym, by na wszystkie z nich udzielać szczerych odpowiedzi, które są zawsze zgodne z prawdą.