Psychoterapia to w dużym uproszczeniu nic innego jak leczenie rozmową. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie polega ona na tym, że terapeuta udziela pacjentowi rad i pociesza go. Jest to coś znacznie głębszego – coś, co pozwala mu wyeliminować problemy i trwale zmienić swoje nastawienie, a w konsekwencji również życie. W jaki sposób przebiega psychoterapia? Na czym dokładnie polega? Jaki jej główny cel?
Kilka słów o psychoterapii
Psychoterapia to złożony proces terapeutyczny, który może sprawdzić się w wielu różnych przypadkach. Jej przebieg w dużej mierze zależy od potrzeb pacjenta, a także doboru przez terapeutę odpowiednich metod. Jeżeli chodzi o samą terapię, może ona przebiegać w bardzo różny sposób, np. może opierać się na zajęciach w grupach lub indywidualnych spotkaniach. Długość trwania psychoterapii zależy od potrzeb pacjenta i może obejmować kilka spotkań bądź regularną, wielomiesięczną terapię.
Jak przebiega psychoterapia?
Ze względu na to, że psychoterapia ma charakter indywidualny, bardzo trudno jest wskazać jej dokładny przebieg. Podstawą do zaplanowania leczenia jest szczegółowa diagnoza pacjenta. Gdy specjalista określi już, z jakimi zaburzeniami ma do czynienia, może wstępnie zaplanować przebieg leczenia i kierunek, w jakim będzie rozwijać się terapia. Niestety, bardzo często odkrycie istoty problemu wymaga sporo czasu, przez co odgórne zaplanowanie przebiegu psychoterapii jest praktycznie niemożliwe.
Cele terapii a kontrakt psychoterapeutyczny
Po postawieniu diagnozy przez psychoterapeutę kluczowe jest określenie zasad oraz celów leczenia. Bardzo pomocny jest tutaj tzw. kontrakt psychoterapeutyczny, który stanowi punkt wyjścia dla całego leczenia. Jest to rodzaj ustalenia, pisemnego lub ustnego, między pacjentem a terapeutą, które dotyczy oczekiwanych efektów terapii. Umowa może być oczywiście modyfikowana wraz z kolejnymi konsultacjami. Kontrakt psychoterapeutyczny to również duże ułatwienie w ustaleniu kwestii formalnych związanych z wizytami. Powinny znaleźć się w nim ustalenia dotyczące częstotliwości, ceny i czasu trwania, warunków rezygnacji z wizyty lub zerwania współpracy oraz poufności spotkań.
Od czego zależą cele psychoterapii?
Jak już wcześniej wspominaliśmy, cele psychoterapii mogą być bardzo różne i nie da się ich określić bez rozpoznania źródeł problemów pacjenta, a raz ustalone cele nie są sztywne i można je modyfikować w trakcie terapii. Do czynników, które mają wpływ na to, jaki kształt przybiera leczenie, wpływ mają przede wszystkim:
- potrzeby i oczekiwania,
- motywacja pacjenta do podęcia leczenia,
- stan psychofizyczny pacjenta,
- rodzaj zaburzeń oraz ich stan zaawansowania,
- środowisko pacjenta,
- sfera emocjonalna,
- dobór metod przez terapeutę.
Leczenie zaburzeń psychicznych
Jednym z głównych celów psychoterapii jest leczenie, często głęboko zakorzenionych, zaburzeń natury psychicznej. W tym kontekście psychoterapia jest jedną z metod stosowanych przy depresji, zaburzenia lękowych, problemach z odżywaniem czy zaburzeniach osobowości. Celem leczenia jest nie tylko łagodzenie objawów, ale również zapobieganie ich nawrotom w przyszłości. Dzięki rozmowie z terapeutą pacjent uczy się, jak je rozpoznawać, w jaki sposób postępować, by poczuć się lepiej oraz jak reagować, gdy pojawią się w przyszłości.
Poprawa jakości życia
Innym celem psychoterapii jest poprawa jakości życia, rozumiana jako walka ze zjawiskami, które w sposób uporczywy i dotkliwy utrudniają pacjentowi codzienne funkcjonowanie. Psychoterapia może pomóc w sytuacji, gdy chory nie odczuwa energii życiowej, jest apatyczny, deprecjonuje siebie lub jest przytłoczony skrajnymi emocjami takimi jak lęk czy smutek. Dzięki terapii u specjalisty pacjent może nauczyć się radzić sobie z trudnościami psychologicznymi. Ten rodzaj terapii sprawdza również u osób, które mają problemy w kontaktach z innymi ludźmi.
Psychoterapia jako motywacja
Do popularnych celów psychoterapii zaliczyć możemy również takie działania terapeuty, których celem jest zwiększenie motywacji i chęci do działania u pacjenta. Jeżeli osoba, która udaje się na terapię, jest niezadowolona z siebie, a swoje życie traktuje jak niepowodzenie, celem działań powinno być skłonienie pacjenta to zmiany myślenia. Zbyt wysokie oczekiwania wobec siebie bywają często podłożem dla dużo poważniejszych zaburzeń, dlatego trzeba poradzić sobie z nimi najszybciej, jak się da. Dzięki psychoterapii pacjent może ponownie odnaleźć takie rzeczy, które dają mu życiową radość i pozwalają zapomnieć o nierealnych oczekiwaniach.
Więcej na ten temat: Psychoterapia Warszawa
